Zasady udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego na terenie Powiatu Stargardzkiego
Powiat Stargardzki informuje, że zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej realizuje zadanie o ww. zakresie jako zlecone z zakresu administracji rządowej.
W punktach na obszarze powiatu w 2024 r. udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna oraz nieodpłatne poradnictwo obywatelskie. W punktach możliwe będzie świadczenie nieodpłatnej mediacji na wniosek osoby uprawnionej. Na terenie powiatu stargardzkiego powstało 5 punktów z czego w trzech punktach świadczona jest nieodpłatna pomoc prawna oraz w dwóch nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.
Punkty obsługiwane są w zależności od świadczonej pomocy przez radców prawnych i adwokatów wskazanych przez Okręgową Izbę Radców Prawnych i Szczecińską Izbę Adwokacką, a ponadto przez radców prawnych z ramienia organizacji pozarządowej, doradców obywatelskich oraz mediatorów. Szczegóły dotyczące godzin dyżurów oraz lokalizacji punktów prezentuje załącznik nr 1.
Rodzaj udzielanej pomocy
Nieodpłatna pomoc prawna świadczona jest osobiście przez adwokata lub radcę prawnego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przez aplikanta adwokackiego lub radcowskiego. W przypadku stwierdzenia, że przedstawiony przez osobę uprawnioną problem nie może być rozwiązany w całości albo części poprzez udzielenie nieodpłatnej pomocy prawnej, w szczególności stwierdzenia, że problem nie ma wyłącznie charakteru prawnego, adwokat lub radca prawny informują osobę uprawnioną o możliwościach uzyskania innej stosownej pomocy w jednostkach nieodpłatnego poradnictwa. Listę jednostek poradnictwa prezentuje załącznik nr 2.
W punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porady udzielać mogą także doradcy podatkowi – w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych (posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie).
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie świadczone jest przez osoby posiadające wyższe wykształcenie, które z wynikiem pozytywnym ukończyły wymagane prawem szkolenia. Doradcy obywatelscy wskazani w 2023 r. przez wyłonione Stowarzyszenie posiadają wykształcenie wyższe, w tym prawnicze.
Nieodpłatna pomoc prawna lub nieodpłatne poradnictwo obywatelskie może być również świadczone poza punktem- art. 8 ust. 8 ustawy, jak i za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Sytuacja taka ma miejsce, gdy porada udzielana jest :
1) osobie ze znaczną niepełnosprawnością ruchową,
2) osobie doświadczającej trudności w komunikowaniu się- ustawa z dn. 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się,
3) w przypadku obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo wprowadzenia stanu nadzwyczajnego, przy czym nie stosuje się wówczas art. 4 ust. 2 ustawy.
W związku z powyższym zapewnione jest wsparcie tłumacza języka migowego, w ciągu 3 dni od zgłoszenia takiej potrzeby.
Nieodpłatna mediacja może być prowadzona pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona. Nieodpłatną mediację prowadzi mediator.
Zgodnie z art. 3 ustawy nieodpłatna pomoc prawna polega na:
1. poinformowaniu osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym lub sądowymi pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym,
2. wskazaniu osobie uprawnionej sposobu rozwiązania dotyczącego jej problemu prawnego,
3. sporządzenie projektu pisma w sprawach o których mowa w pkt 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych
w postępowaniach przygotowawczym lub sądowym i pism w postępowaniu sądowo administracyjnym
3a. nieodpłatnej mediacji,
4. sporządzeniu projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową,
Zgodnie z art. 3a ustawy nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje:
działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego.
Zgodnie z art. 4a. ustawy nieodpłatna mediacja obejmuje:
1) poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających;
2) przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji;
3) przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego
w sprawie karnej;
4) przeprowadzenie mediacji;
5) udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.
Nieodpłatna mediacja nie obejmuje spraw, w których:
1) sąd lub inny organ wydały postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji lub postępowania mediacyjnego;
2) zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc.
Osoby uprawnione
Nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługują osobie uprawnionej, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, w tym osobie fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającą innych osób w ciągu ostatniego roku.
Kobiecie, która jest w ciąży, udzielenie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się poza kolejnością. Z ważnych powodów dopuszcza się ustalenie innej kolejności udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego
Wymagane dokumenty
Osoba uprawniona, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Osoba korzystająca z nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej dodatkowo składa oświadczenie o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie- art. 4 ust 2 ustawy. W przypadku obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo wprowadzenia stanu nadzwyczajnego przepisu art. 4 ust. 2 nie stosuje się.
Pomoc udzielana osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą
Nieodpłatna pomoc prawna udzielana osobom fizycznym – prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającym innych osób w ciągu ostatniego roku na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2021 r., poz. 945) jest pomocą de minimis. Podlega zatem regulacjom przewidzianym w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 743 – dalej ,,ustawa").
Ubieganie się o pomoc
Podmiot ubiegający się o pomoc jest zobowiązany – przed udzieleniem pomocy – do przedstawienia podmiotowi udzielającemu pomocy, tj. osobie udzielającej porady (art. 37 ust. 1 ustawy):
1. wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis i zaświadczeń o pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat podatkowych,
albo:
- oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie,
- oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie
2. informacje niezbędne do udzielenia pomocy, określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz.U. 2010 Nr 53, poz. 312 z późn. zm.) dotyczących w szczególności wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, na pokrycie których ma być przeznaczona pomoc de minimis.
Podmiot udzielający pomocy nie może jej rozpocząć przed przekazaniem przez podmiot ubiegający się o pomoc wyżej wymienionych dokumentów (art. 37 ust. 7 ustawy).
Zwrot pomocy
Zgodnie z art. 25 ust. 1 i następnych ustawy na beneficjenta pomocy może być nałożony obowiązek zwrotu kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy publicznej wraz z odsetkami.
Monitorowanie pomocy publicznej
Zgodnie z art. art. 31 ust. 1 ustawy pomoc publiczna jest monitorowana. Monitorowanie obejmuje gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o udzielanej pomocy publicznej, w szczególności o jej rodzajach, formach i wielkości, oraz przestrzeganie krajowego limitu skumulowanej kwoty pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie.
Upublicznienie pomocy
Zgodnie z art. 11a ust. 2 ustawy fakt udzielenia pomocy podlega upublicznieniu. Udostępnione dane obejmujące: numer identyfikacji podatkowej, nazwę, podstawę prawną udzielenia pomocy, dzień udzielenia pomocy, wielkość przedsiębiorcy, informacje o siedzibie, miejscu zamieszkania i rodzaju prowadzonej działalności, wartość pomocy, formę oraz przeznaczenie pomocy publikowane są na stronie internetowej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Informacja o możliwości złożenia opinii
Każda osoba korzystająca z nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego może po uzyskaniu porady dobrowolnie dokonać anonimowej oceny udzielonej pomocy wypełniając kartę pomocy - część B
Terminy załatwienia spraw
Pomoc prawna będzie udzielana zgodnie z kolejnością zgłaszania się osób zainteresowanych uzyskaniem pomocy prawnej lub obywatelskiej, po wcześniejszym umówieniu wizyty w punkcie, za pośrednictwem nr telefonu: Tel. 91 48-04-923 w godzinach 8.00-15.00, z uwzględnieniem obsługi poza kolejnością kobiet w ciąży. Zmiany w kolejności obsługi mogą nastąpić również z innych ważnych powodów.
W przypadku pytań wątpliwości związanych z przygotowaniem do wizyty w punkcie zainteresowane osoby mogą uzyskać informację pod nr telefonu 791 530 803 obsługiwanym przez Zaborskie Towarzystwo Naukowe od poniedziałku do piątku w godz.7.30-15.30.
Aby skorzystać ze szczególnej formy porady i otrzymać informacje o dostępnym terminie, należy złożyć ZAMÓWIENIE PORADY NA ODLEGŁOŚĆ pod adresem https://np.ms.gov.pl.
Informacje dodatkowe
Starostwo Powiatowe w Stargardzie, Biuro Polityki Społecznej tel. 91 480 49 23, e-mail: stowarzyszenia@powiatstargardzki.pl